O obiekcie:
M83 jest piękną galaktyką z poprzeczką, nazywaną również Południowym Wiatraczkiem. Nazwa odnosi się do kształtu, który tworzą jej ramiona. Jest ona zwrócona płaszczyzną dysku w naszą stronę, przez co wyjątkowo dobrze widać jej struktury. Należy do konstelacji Hydry, gwiazdozbioru południowego nieba. Jest położona w odległości 15,21 milionów lat świetlnych od Ziemi, a jej jasność to 7,54 mag. To też jedna z bliższych i jaśniejszych galaktyk z poprzeczką widocznych na niebie.
Na niebie zajmuje obszar 12,9′ na 11,5′, co odpowiada średnicy rzędu 55 tysięcy lat świetlnych. To około połowy rozmiaru Drogi Mlecznej.
To pierwsza odkryta galaktyka spoza Grupy Lokalnej. Została znaleziona przez francuskiego astronoma Nicolasa Louisa de Lacaille w 1752 roku na Przylądku Dobrej Nadziei w południowej Afryce. Wcześniej odkryte zostały tylko Galaktyka Andromedy (M31) i Galaktyka M32. W M83 odkryto 3 000 gromad gwiazd oraz 6 supernowych w ostatnim stuleciu. Ponadto znaleziono niemal 300 pozostałości po supernowych.
Zdjęcie ukazuje porozrzucane jasne gwiazdy w galaktyce M83 oraz grube pasma pyłu.
Podstawowe informacje:
- Typ obiektu: Galaktyka z poprzeczką
- Numer w katalogu NGC: NGC 5236
- Jasność: 7,54
- Gwiazdozbiór: Hydra
- Rektascensja: 13h 37m 00,9s
- Deklinacja: -29° 51 ’57”
- Rozmiar kątowy: 12,9′ x 11,5′
Jak i kiedy obserwować:
Galaktyka M83 jest położona wyjątkowo daleko na południe, jak na nasze warunki obserwacji, przez co nigdy nie będzie wysoko nad horyzontem dla obserwatora z naszych szerokości. Jej deklinacja to niemal -30°. To najdalej na południe wysunięty obiekt z Katalogu Messiera. Najlepsze warunki do obserwacji tej galaktyki są podczas wiosny.
Obserwując Galaktykę Południowy Wiatraczek przez lornetkę, można zobaczyć plamkę światła z nieco jaśniejszym środkiem. Przy użyciu 3-calowego teleskopu dostrzeżemy wygląd podobny do mgławicy, natomiast w 6-calowych instrumentach widać także strukturę poprzeczki.
M83 leży na granicy gwiazdozbiorów Hydry i Centaura. Można ją odnaleźć na linii łączącej Spikę (α Vir) oraz Menkent (θ Cen) w 3/4 odległości. Można także poszukać gwiazdy γ Hya i poprowadzić od niej linię do Menkent (θ Cen). W tym przypadku M83 będzie mniej więcej w połowie odległości między gwiazdami.
Położenie galaktyki M83 na niebie.
